De overdrachten zijn begonnen. Julian beschuldigde me ervan zijn leven te hebben verpest. Ik heb niet geantwoord. Mijn oom vertelde me dat ik hem had « vernietigd ». Ik zei dat ik het begreep, maar dat het me niet uitmaakte.
Ellen daarentegen riep onophoudelijk. Toen probeerde ze op een dag wat gereedschap van mijn grootvader mee te nemen toen ze verhuisde. Ik heb een civiele agent ingeschakeld. De gereedschappen bleven liggen.
De dag dat ze het huis verliet, zei ze tegen me: « Je grootvader zou zich schamen. » Ik vertelde hem dat hij me voor haar had gewaarschuwd.
Toen het huis leeg was, liep ik in stilte door de kamers. In de werkplaats stond de rode gereedschapskist. Binnenin, onder een lade vastgeplakt, een briefje uit zijn hand:
Word niet boos. Maak je klaar.
Ik vestigde me zonder geluid, zonder aankondiging, in het huis. ‘s Ochtends dronk ik mijn koffie terwijl ik de buurt zag ontwaken. Niemand lachte. Niemand wedde op mijn val.
De nasleep ging door. Een nietig verklaard huwelijk. Kruisige verwijten. Daarna stilte.
Met Kerstmis accepteerde ik een uitnodiging van een neef. Geen podium, geen geïmproviseerde rechtbank. Gewoon een onvolmaakte maaltijd en een tv op de achtergrond.
Toen ik die avond thuiskwam, opende ik de gereedschapskist, keek naar het briefje en luisterde naar het horloge van mijn grootvader.
Het meest ironische aan het zijn van de « mislukking » van het gezin is dat wanneer je stopt met zoeken naar bevestiging, je beseft dat je nooit hebt verloren.
We wachtten.
En als het wachten voorbij is, is er niets meer om op te wedden. Alleen het leven dat we opbouwden terwijl zij lachten.
Voor het eerst in lange tijd voelde ik me niet schuldig. Ik voelde me compleet.
